Özgüven , bireyin kendisiyle barışık olması halidir.Birey kendini subjektif bir biçimde değerlendirir ve pek çok konuda kendini yeterli görüp, sever. Özgüvenli bir birey yapabileceklerinin farkındadır ve bu durumu davranışlarıyla da destekler.Özgüvenli bir birey kendiyle barışıktır ve genellikle sosyal çevreleriyle de iyi ilişkilere sahiptirler.Özgüvenin temelleri bebeklik döneminde ailede atılır ve ilerleyen yıllarda da devam eder.
Bunun yanı sıra bazı bireyler kendilerine güvenme yani özgüven konusunda bazı problemler yaşarlar. Biz bu duruma özgüven problemi veya özgüven eksikliği deriz.Özgüven problemleri genel olarak çocukluk yıllarında çevremizin etkisiyle oluşsa da bir çok başka nedeni de bulunmaktadır. Bu nedenle büyüme çağımızda böyle bir problemle karşı karşıya isek , destek alarak birey olma yolunda emin adımlar atmamız önem taşır.
ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİNİN NEDENLERİ?
Özgüven duygusu çocukluk çağımızda ailemizin ve çevremizin bize karşı davranışlarıyla oluşmaya başlar. Birey çocukluk yıllarında ailesinden ve çevresinden özgüven kırıcı olaylar ve davranışlar ile karşılaşırsa özgüven duygularında eksiklikler ortaya çıkmaya başlar. 2-6 yaş döneminde ailelerinden sevgi görmeyen ve sürekli başka çocuklarla kıyaslanan çocukların büyük oranla ilerde özgüven problemi yaşadığı da bilinmektedir.Bu yüzden ailenin tutumu çocuğun özgüvenini inşa etmesinde çok önemlidir.
Özgüven problemi yaşamamıza neden olan bazı nedenler şunlardır:
- Çocukluk yıllarında ailenizden devamlı olarak “sen yapamazsın, beceremezsin” gibi tepkiler alıp, sürekli olarak eleştirilmek
- Büyürken ebeveynleriniz tarafından aşırı korumacı tavırlarla karşılaşmak ve hareket alanınızın kısıtlanması
- Anne ve babanızın boşanması ile ortaya çıkan sorunlar
- Erkek/kız arkadaşınızdan ayrılmak, sevgiliniz tarafından aldatılmak
- Bir işte veya durumda başarısız olmanız sonucu oluşan başarısızlık korkusu
- Yaşadığımız hayat kırıklığı, ayrılık, başarısızlık gibi olayları fazla büyütmek ve bu durumlara takılı kalmak
- Kendimizi ağır bir şekilde eleştirmek
- Fiziksel olarak gelen “çok zayıfsın” , “ çok şişmansın” gibi eleştiriler
ÖZGÜVEN PROBLEMİNİN BELİRTİLERİ:
- Özgüven problemi yaşayan birey kendilerini sosyal çevrede daha geri planda tutarlar
- Bir işe daha başlamadan başaramayacaklarını düşünürler.Yenilgiyi baştan kabul ederler.
- Özgüven problemi yaşayan bireyler genellikle kendilerine yapılan eleştiriyi kabul etmeye meyillidir.Hatta kendilerini daha sert eleştirebilirler.
- Bir konuda karar almak özgüven problemi yaşayan bireyler için zordur.Karar aşamasında kendi düşüncelerine değil, başkalarının düşüncelerine daha çok önem verirler.
- Özgüven problemi yaşayan bireyler yeni bir ortama girmekten çekinirler.
- Yeni arkadaşlar edinmek, tanımadıkları bir ortamda söz almak onların için diğer kişilere göre daha zordur.Yani yeni bir ortama girdiklerinde daha pasif kalırlar.
Bu tip özgüven problemlerini aşmanın bir çok yolu vardır. Kendini artılar ve eksilerle sevmeye odaklanmak, kendimizi eleştirmeyi bırakmak, hata yaptığımızda karamsarlığa düşmek yerine ders çıkarmak, kendimize küçük hedefler koymak…. gibi. Kurumuzdan bu konuda uzman psikologlarımız tarafından destek alabilirsiniz.
